بلک فرایدی یا جمعه سیاه؛ بزرگترین جشن جهانی خرید
بلک فرایدی یا جمعه سیاه، روزی است که فروشگاهها در سراسر جهان، مخصوصاً آمریکا و اروپا، بزرگترین تخفیف سال را ارائه میدهند. این روز از دههها قبل آغاز شد و اکنون یکی از بزرگترین رخدادهای تجاری جهان است و حتی رکوردهایی مانند:
-
بیشترین فروش آنلاین یک روزه
-
بیشترین رشد خرید اینترنتی
-
بیشترین بازدید فروشگاههای آنلاین
را به خود اختصاص داده است.
در ایران نیز طی ۶–۷ سال گذشته این مراسم کمکم تبدیل به یک رویداد مهم خرید شده و فروشگاههایی مانند:
-
دیجیکالا
-
بانیمد
-
خانومی
-
تکنولایف
-
روبان
-
موپُن
هر سال با تخفیفهای ویژه این روز وارد رقابت میشوند.
چرا اسمش “بلک فرایدی” شد؟
دو روایت مشهور درباره علت نامگذاری وجود دارد:
1️⃣ روایت اول – حسابداری شرکتها
زمانی فروشگاهها در این روز بهقدری فروش داشتند که “دفتر حسابداریشان از قرمز (ضرر)” به “سیاه (سود)” میرسید.
به همین دلیل به آن روز “جمعه سیاه” گفتند.
2️⃣ روایت دوم – ترافیک و شلوغی شدید
در دهه ۶۰ میلادی در آمریکا، خیابانها آنقدر شلوغ میشد که پلیسها این روز را “Black Friday” نامیدند.
آیا بلک فرایدی در ایران واقعی است؟
پاسخ نه کامل “بله” است و نه “خیر”.
کجاها واقعی است؟
فروشگاههایی که رقابت قیمتی و برند بزرگ دارند معمولاً تخفیف واقعی میدهند، مثل:
-
دیجیکالا
-
بانیمد
-
خانومی
-
فروشگاههای معتبر الکترونیک
-
فروشندگان لوازم خانگی برند
خیلی از کاربران در این روز گوشی، لپتاپ، لوازم آرایشی، لباس، کفش و وسایل خانه با قیمت بسیار مناسب تهیه کردهاند و تجربههای مثبت زیادی گزارش شده است.
کجاها تخفیف نمایشی است؟
در سالهای اخیر برخی فروشگاهها:
-
قیمت کالا را قبل از بلکفرایدی بالا میبرند
-
سپس تخفیف ظاهری ۴۰ تا ۷۰ درصدی میزنند
کاری که مشتری دقیق خیلی راحت با مقایسه قیمت یک ماه قبل میتواند بفهمد.
مزایای خرید در بلک فرایدی
بلک فرایدی اگر درست خرید شود مزایای مهمی دارد:
۱ – بیشترین تخفیف سال
در بسیاری از کالاها:
-
لپتاپها
-
گوشی
-
کنسول بازی
-
لوازم آرایشی
-
کیف و کفش
تخفیفها واقعاً “بیشترین تخفیف سال” هستند و حتی در فروشگاههای معتبر جهانی به ۸۰–۹۰٪ هم میرسند.
۲ – بهترین فرصت برای خرید کالاهای گران
مثلاً:
-
کسی که یک سال منتظر خرید آیفون یا لپتاپ بوده
-
کسی که قصد خرید لباس زمستانی داشته
در این روز میتواند هزینه خود را بهشدت کاهش دهد.
۳ – افزایش رقابت فروشگاهها
بلک فرایدی باعث میشود:
-
فروشندگان قیمتها را واقعیتر کنند
-
خدمات پس از فروش بهتر ارائه دهند
-
روشهای خرید اقساطی رقابتیتر شود
مثلاً:
-
بعضی فروشگاهها ارسال رایگان گذاشتند
-
بعضی اعتبار خرید ۱۰ تا ۳۰ میلیونی دادند
-
برخی امکان مرجوعی آسان فراهم کردند
۴ – خرید آنلاین امنتر از گذشته
با توسعه پرداخت اینترنتی، درگاههای امن، شاپرک، سامانههای نظارتی و امکان پیگیری شکایت:
-
خریدهای آنلاین اکنون بسیار کمخطرتر شدهاند.
۵ – صرفهجویی واقعی در هزینه
اگر مقایسه قیمت انجام شود، بسیاری از کاربران واقعاً سود میکنند.
معایب و ریسکهای خرید در بلک فرایدی
این روز ایراداتی هم دارد و اگر هوشمند خرید نکنید احتمال ضرر هست.
۱ – تخفیفسازی و فریب قیمتی
بعضی فروشگاهها:
-
قیمت کالای ۱۰ میلیونی را ۱۲ میلیون نشان میدهند
-
بعد ۳۰٪ تخفیف میزنند
-
مشتری فکر میکند “۸ میلیون خریده”
در حالیکه قیمت واقعی یک ماه قبل شاید ۹ میلیون بوده است.
۲ – فروش کالاهای کمکیفیت
گاهی فروشگاهها کالاهایی که:
-
فروش نمیرفته
-
سری جدیدشان آمده
-
یا چرکمرده و مانده انبار است
با تخفیف شدید عرضه میکنند.
۳ – خرید هیجانی
خیلی از کاربران:
-
کالایی میخرند که نیاز ندارند
-
فقط چون “تخفیف خورده”
بعد متوجه میشوند که اصلاً لازم نبوده.
۴ – مشکلات موجودی و کندی ارسال
به دلیل حجم سفارش:
-
کالا دیر ارسال میشود
-
مرجوعی سخت میشود
-
پاسخگویی پشتیبانی کند میگردد
۵ – افزایش کلاهبرداری اینترنتی
هشدار مهم:
-
در روز بلک فرایدی سایتها و پیجهای فیک بیشتر میشوند
-
لینکهای فیشینگ افزایش دارد
-
آگهیهای “تخفیف عجیب و غیرمعقول” زیاد میشود
بنابراین:
فقط از فروشگاههای معتبر خرید کنید.
بلک فرایدی در ایران با جهان چه فرقی دارد؟
جدول مقایسه:
| موضوع | جهان | ایران |
|---|---|---|
| نوع تخفیف | واقعی، رقابتی، سنگین | مخلوط – هم واقعی و هم نمایشی |
| حجم خرید | بسیار بالا | سالبهسال بیشتر |
| قوانین نظارتی | سختگیرانه | محدود – نظارت ضعیفتر |
| بازار غالب | فروشگاههای زنجیرهای | فروشگاههای اینترنتی |
| روش پرداخت | نقدی، BNPL، ضمانت بالا | نقدی، اقساط فروشگاهی، بعضاً اعتبار اپلیکیشنی |
| تجربه مصرفکننده | معمولاً مثبت | بستگی به انتخاب فروشگاه دارد |
چه چیزهایی در بلک فرایدی ارزش خرید دارند؟
طبق آمار جهانی و ایرانی:
۱ – گوشی و لپتاپ
در سالهای اخیر بیشترین تخفیفها روی:
-
گوشی
-
لپتاپ
-
تبلت
-
هندزفری
-
کنسول
دیده شده است.
۲ – لوازم آرایشی و مراقبتی
یکی از “طلاییترین” بخشهای تخفیف در ایران:
-
خانومی
-
روبان
-
موتن رو
و بسیاری دیگر در این روز تخفیفهای واقعی میگذارند.
۳ – لباس، کت، کاپشن، کفش
چون فصل زمستان نزدیک است:
-
فروشگاهها انبار را سبک میکنند
-
مشتری هم سود میکند
۴ – لوازم خانه و آشپزخانه
از:
-
قابلمه
-
مخلوطکن
-
سرخکن
-
جاروبرقی
-
کولر
تا لوازم برقی ریز، معمولاً تخفیفهای خوبی دارند.
چه چیزهایی معمولاً “ارزش خرید” ندارند؟
طبق تجربه چند سال اخیر:
❌ طلا و سکه
تقریباً هیچ تخفیف واقعی روی اینها وجود ندارد.
❌ مواد غذایی و مصرفی روزانه
تخفیفها معمولاً ۱۰–۲۰٪ بیشتر نیست.
❌ کالاهای عجیب با تخفیف عجیب
مثلاً:
-
۹۰٪ تخفیف روی کالای ناشناخته
-
بدون برند
-
بدون نظر مشتری
۹۰٪ مواقع نشانه خطر است.
چگونه بفهمیم تخفیف واقعی است یا نمایشی؟
چند روش ساده:
۱ – قیمت ۳۰ روز قبل را چک کنید
با سایتهایی مثل:
-
ترب
-
ایمالز
-
موپُن
-
کمینهیاب قیمت دیجیکالا
زود مشخص میشود که قیمت واقعی چقدر بوده است.
۲ – به نظرات مشتریان توجه کنید
به جای تبلیغات:
-
امتیاز کاربران
-
تعداد خرید
-
نظرات منفی
بهترین راه تشخیص هستند.
۳ – عجله نکنید
اگر تخفیف معتبر باشد معمولاً:
-
چند ساعت زمان دارید
-
نیاز نیست ۳۰ ثانیهای تصمیم بگیرید
۴ – از فروشگاههای معتبر خرید کنید
ویژگی فروشگاه معتبر:
-
درگاه امن پرداخت
-
امکان مرجوعی
-
پشتیبانی قابل تماس
-
سابقه واقعی
تجربه شنیدن از کاربران ایرانی
در ۳ سال اخیر سه نوع تجربه رایج بین کاربران وجود داشته:
⭐ گروه اول – “خرید بسیار موفق”
مثلاً:
-
لپتاپ ۳۸ میلیونی → ۳۰ میلیون
-
گوشی ۲۰ میلیونی → ۱۴ میلیون
-
ست لوازم آرایشی → ۵۰٪ تخفیف
اینها معمولاً خریدهای هدفمند و مقایسهشده بودهاند.
⚠ گروه دوم – “خرید معمولی”
خریدهایی که:
-
کالا لازم بوده
-
تخفیف متوسط داشته
-
تجربه عادی بوده
❌ گروه سوم – “کلا ضرر کردند”
به دلیل:
-
خرید هیجانی
-
عجله
-
اعتماد به فروشگاه ضعیف
-
یا فریب تخفیف غیرواقعی
خرید هوشمندانه در بلکفرایدی – چکلیست طلایی
اگر بخواهید بهترین خرید را انجام دهید:
✔ قبل از خرید لیست نیاز بنویسید
یعنی:
-
“چه میخواهم؟”
-
“آیا واقعاً لازم دارم؟”
✔ قیمت را ۷ تا ۳۰ روز قبل چک کنید
نگذارید تخفیف ساختگی شما را فریب دهد.
✔ از فروشگاه معتبر بخرید
فریب:
-
پیجهای اینستاگرامی بیهویت
-
درگاههای فیک
-
تخفیفهای عجیب
را نخورید.
✔ به ضمانت و مرجوعی توجه کنید
بهخصوص:
-
موبایل
-
لوازم الکترونیک
-
آرایشی
✔ نظرات کاربران راهنماست
اگر:
-
۳۰۰ نفر خریده
-
۹۰٪ راضی بودهاند
احتمال خرید خوب بیشتر است.
جمعبندی
بلک فرایدی یک فرصت بزرگ خرید است؛ اما:
-
نه برای همه
-
نه در همه فروشگاهها
-
و نه برای همه کالاها
اگر:
✔ کالا لازم دارید
✔ قیمت قبل از تخفیف را چک کنید
✔ از فروشنده قابل اعتماد بخرید
احتمال “صرفهجویی واقعی” بسیار زیاد است.
اما اگر:
❌ بدون تحقیق
❌ فقط تحت تأثیر تخفیف
❌ یا از فروشنده نامعتبر
خرید کنید، احتمال ضرر هم وجود دارد.
بنابراین:
📌 بلک فرایدی “به خودی خود خوب یا بد نیست”
بلک فرایدی ابزار است
و “نتیجه آن به نحوه انتخاب شما برمیگردد”.
-
بلک فرایدی چیست
-
خرید در بلک فرایدی
-
تخفیف جمعه سیاه
-
بهترین خریدهای بلک فرایدی
-
تخفیف واقعی یا جعلی
-
خرید هوشمندانه در بلک فرایدی
-
بلک فرایدی ایران
-
نکات خرید اینترنتی
